دیده بان هشتم : مطابق دستورات شرع اسلام و قانون اساسی، اصل بر برائت است اما قانونگذار تحت شرایطی استثنایی، بازداشت موقت متهمان قبل از اثبات گناهکاریشان را تجویز کرده است.
نمی‌توان پذیرفت که از صدور بازداشت موقت باید به طور مطلق خودداری شود زیرا آزاد گذاشتن متهم به طور مطلق، آثار و تبعات منفی فراوانی دارد. چه بسا متهم در زمان آزادی مرتکب جرم دیگری شده یا موفق به فرار شود. حال باید بررسی کرد که بازداشت موقت چیست و دستور صدور آن با چه کسی است؟ بازداشت به معنای منع، ممانعت، جلوگیری، توقیف و حبس بوده و در اصطلاح به مفهوم سلب موقّت آزادی تن یا مال اشخاص به دلایل قانونی و به دستور مقام صلاحیت‌دار است. بازداشت‌ موقت در اصطلاح حقوق کیفری به معنای زندانی کردن متهم در جریان تحقیقات مقدماتی است که گاهی تا پایان رسیدگی ماهوی و صدور حکم و شروع به اجرای آن ادامه می‌یابد.
اما حبس یکی از انواع مجازات است که به موجب حکم قطعی و لازم‌الاجرا، آزادی شخص سلب می‌شود و یکی از رایج‌ترین مجازات‌ها در دوران معاصر است. بازداشت ‌موقت، عنوان مجازات ندارد و یکی از اقسام قرارهای تامین کیفری است که قاضی به‌‌منظور امکان دسترسی به متهم، جلوگیری از فرار، اختفا و تبانی او و دیگر مصالح در شرایط خاصی صادر می‌کند. مطابق دستورات شرع اسلام و قانون اساسی، اصل بر برائت و مبری بودن اشخاص از ارتکاب گناه است. بنابراین قبل از اثبات گناهکاری اشخاص نمی‌توان نسبت به آنان، مجازات‌هایی همچون حبس و شلاق را اعمال کرد. با این حال قانونگذار تحت شرایطی استثنایی بازداشت موقت متهمان قبل از اثبات گناهکاریشان را تجویز کرده است. بازداشت موقت موثرترین وسیله برای دستیابی به متهم و تضمین حضور وی در مواقع لزوم نزد مرجع قضایی است. هر زمانی که به حضور متهم نیاز باشد، با اعلام روز و ساعت حضور او به مقامات بازداشتگاه، وی تحت‌الحفظ نزد مرجع قضایی احضارکننده آورده خواهد شد. جلوگیری از تبانی متهم با سایرین یا فراری دادن متهمان دیگر از طریق آگاه ساختن آنها از تعقیب کیفری و روند پرونده از مزایای قرار بازداشت موقت است. جلوگیری از اعمال فشار وی (متهم) نسبت به آسیب‌دیده و شهود نیز از دیگر مزایای این قرار محسوب می‌شود زیرا در برخی موارد متهم برای متقاعد ساختن شاکی به استرداد شکایت خود یا منصرف کردن شهود از ادای شهادت علیه وی، اقداماتی برای تحت فشار قرار دادن آنها انجام می‌دهد تا از اثبات اتهام خود جلوگیری کند. همچنین گاهی اوقات، بازداشت موقت وسیله‌ای برای تأمین امنیت متهم و مصون نگاه داشتن وی از انتقام بز‌ه‌دیده یا بستگان وی است.

حمایت