چگونگی ابلاغ اوراق قضایی در مراجع دادرسی کار
- توضیحات
دیده بان هشتم : ابلاغ در لغت به معناي رساندن نامه يا پيام است و در اصطلاح حقوقی نیز میتوان آن را به معنای مطلع ساختن مخاطب از مفاد ورقه قضايي طبق تشريفات قانوني تعریف کرد.
بر اساس قانون هیچ حكم یا قراری را نمیتوان اجرا کرد؛ مگر اینكه به صورت حضوری یا به صورت رای یا رونوشت گواهیشده آن به طرفین یا وكیل آنان ابلاغ شده باشد. نحوه ابلاغ اوراق قضایی نیز برابر مقررات مربوط به ابلاغ خواهد بود.
اهمیت آشنایی با نحوه ابلاغ اوراق قضایی
از آنجایی که بیشتر تصمیمات و اقدامات هر مرجع قضایی یا شبهقضایی، باید مسبوق به ابلاغ به طرفین دعوی باشد، اهمیت ابلاغ اوراق قضایی مشخص میشود. زیرا تمامی مهلتها و زمانهایی که در مقررات برای انجام امر یا اعمال حقی پیشبینی شده است، از تاریخ ابلاغ برگی آغاز میشود که توسط مأمور ابلاغ به مخاطب تحویل داده میشود.
مانند مهلت بیست روزه تجدیدنظرخواهی از آرای قابل تجدیدنظر و مهلت 10 روزه اخطار رفع نقص، که توسط مدیر دفتر برای تکمیل دادخواست صادر میشود، که همگی باید مسبوق به ابلاغ اوراق قضایی به اشخاص مذکور باشد تا مواعد دادرسی آغاز شود.
از طرفی اجرای عدالت و احقاق حق مراجعان به مراجع فوق، موکول به ابلاغ دادخواست و ضمایم به مخاطب دعوی است تا خود را برای دفاع از دعوای مطرحشده آماده کند و رسیدگی نیز منوط به اطمینان از ابلاغ آنهاست.
مفهوم ابلاغ واقعي
در صورتی که ابلاغ اوراق، مستقيماً به شخص مخاطب (شخصي كه نامش در برگ ذكر شده است) ابلاغ شود، ابلاغ واقعی تلقی میشود.
اگر ابلاغ به صورت واقعي انجام گيرد، اعتبار مطلق دارد و نميتوان آن را بياعتبار تلقي كرد؛ مگر اینکه جعلي بودن آن ثابت شود.
بدیهی است در صورت محرز نبودن صحت ابلاغ توسط مقام رسیدگیکننده، از قبیل ابلاغ به همسایه مخاطب یا ابلاغ به اعضای شورای اسلامی و مانند آن، جلسه رسیدگی باید تجدید شود و با تعیین وقت جلسهای دیگر، مجدداً اوراق قضایی برای اطلاع مخاطب ارسال میشود.
بنابراین مأموران ابلاغ باید با آگاهی کامل از قوانین ابلاغ در امر دادرسی و آثار و تبعات هر یک از انواع ابلاغ اوراق قضایی آشنا باشند تا بتوانند وظیفه حساسی را که بر عهده دارند به طور صحیح و کامل انجام دهند.
مفهوم ابلاغ قانوني
هرگاه مأمور ابلاغ نتواند اوراق را به شخص خوانده برساند، بايد در نشاني تعيينشده به يكي از بستگان يا خادمان او كه سن و وضعيت ظاهري او براي فهم اهميت آن كافي است، ابلاغ کند.
اين ابلاغ حتماً بايد در محل اقامت مخاطب باشد. البته ملاك، آخرين آدرسي است كه مخاطب اعلام كرده است و بايد در ذيل برگ مربوط قيد شود كه در محل سكونت نامبرده ابلاغ شد.
تکلیف قانونی در صورت امتناع از گرفتن ابلاغ یا عدم حضور مخاطب
در فرض استنکاف مخاطب از گرفتن هرگونه اوراق قضایی، مأمور ابلاغ مراتب امتناع وی را در ابلاغنامه قيد و امضا کردهد و به هيأت ارسال ميکند.
همچنین در صورتی که در محل سكونت مخاطب، خود، بستگان و خادمش حضور نداشته باشند، اعلاميهاي در دو نسخه خطاب به مخاطب تنظيم میشود و يك نسخه در محل سكونت وي چسبانده شده و نسخه ديگر همراه برگ ابلاغ به هيات ارسال ميشود.
در اعلاميه مذكور به جاي جمله «و ساكنين از گرفتن برگ فوقالذكر امتناع کردند»، جمله «هيچ كس در محل نبود» نوشته میشود و نیز مطابق ماده 94 قانون آیين دادرسي مدني، يك نوبت هم به مدت يك ماه در روزنامه كثيرالانتشار منتشر میشود.
بدیهی است در صورت مجهولالمكان بودن، طبق ماده 73 آیين دادرسي مدني، يك بار از طريق نشر آگهي اقدام میشود و پس از يك ماه قابل رسيدگي است.
چنانچه پس از تاريخ يك ماه از درج آگهي در روزنامه مخاطب مراجعه نكرد، ابلاغ قانوني انجام شده است.
همچنین به استناد ماده 96 قانون آیين دادرسي مدني، تاريخ چسباندن يا تحويل به بستگان، تاريخ ابلاغ محسوب ميشود.
موارد مذکور در ذيل برگ ابلاغ اوراق قضایی
در ذيل برگ ابلاغ اوراق قضایی، این موارد باید قید شود: تاريخ ابلاغ (به حروف بايد نوشته شود)، نام گيرنده ابلاغ (چنانچه به بستگان ابلاغ شود بايد نسبت شخص تحويلگيرنده با مخاطب و همچنين اينكه در محل سكونت ابلاغ شده است، قيد شود)، امضای گيرنده، نام مأمور ابلاغ و امضای مأمور ابلاغ.
البته به استناد ماده 106 قانون آیين دادرسي مدني، وقتي مخاطب با مأمور ابلاغ قرابت سببي يا نسبي تا درجه سوم از طبقه دوم داشته باشد يا دعواي مدني يا جزایی داشته باشند، نميتواند امر ابلاغ را عهدهدار شود.
نحوه ابلاغ در خارج از حوزه دادگاه
اگر خوانده در حوزه دادگاه ديگري باشد، ابلاغ توسط دفتر دادگاه به هر وسيله ممكن صورت ميگيرد و اگر در محل اقامت خوانده، دادگاهي نباشد، ابلاغ توسط مأموران انتظامي يا بخشداري يا شوراي اسلامي محل يا پست انجام میشود.
مسئوليت ابلاغ اوراق هيأت در نهادهای دولتی و عمومی
به گزارش بخش فرهنگی قوهقضاییه، مسئوليت ابلاغ تمامي مكاتبات برعهده مسئول كارگزيني يا امور اداري هر اداره است و طبق ماده 23 آيیننامه اجرایي قانون رسيدگي به تخلفات اداري مصوب 29 مرداد سال 1385 هیات وزیران)، مسئوليت هرگونه تأخير در ابلاغ آراء و صدور احكام اجرایي مربوط، بر عهده مسئولان كارگزيني يا امور اداري است.
تاريخ صدور حكم اجرایي آراي قطعي
حكم اجرایي آراي قطعي، باید همزمان با ابلاغ به مخاطب صادر و اجرا شود. همچنين در صورتي كه مخاطب در حالت آماده به خدمت باشد، با ابلاغ راي قطعي، بنا به تبصره 3 ماده 13 قانون رسیدگی به تخلفات اداری (مصوب سال 1372)، حكم آماده به خدمت وي لغو ميشود.
زمان حكم اجرایي آراي قابل پژوهش
در صورتي كه مخاطب در مهلت مقرر قانوني یک ماهه به رأي خود اعتراض نكرده باشد، پس از 30 روز از تاريخ ابلاغ حكم اجرایي صادر و اجرا میشود. بدیهی است چنانچه در مهلت مقرر قانوني به رأي اعتراض كرده باشد، پس از صدور رأي هيات تجديدنظر و ابلاغ آن به مخاطب، حكم اجرایي صادر و اجرا ميشود.
آراي هيات تجديدنظر از نوع آراي قطعي هستند كه باید همانند آراي قطعي، همزمان با ابلاغ راي و امضا توسط مخاطب، حكم اجرایي صادر و اجرا شود.
حمایت