text1

سه شنبه, 29 اسفند 1402-

پرداخت دیه از بيت‌المال در حوادث رانندگی

سایت حقوقیدیده بان هشتم :منظور از دیه مالی است که محکوم به دلیل ارتکاب جرمی که منجر به آسیب بدنی یا فوت دیگری شود، به او یا ورثه‎اش می‎پردازد. اما در صورتی که برای عضوی دیه تعیین نشده باشد، دادگاه با در نظر گرفتن دیه کامل انسان و نوع و کیفیت آسیب وارده و بعضاً مطابق نظر پزشک قانونی میزان آن را تعیین می‎کند، که به آن ارش می‎گویند.

در مواردی که شخص يا اشخاصي در اثر ازدحام كشته شوند يا جسد مقتولي در خيابان و اماكن عمومي پيدا شود و نتوان اين قتل را به كسي منتسب كرد، با حصول شرایطی ديه از بيت‌المال پرداخت مي‌شود. 
در این میان، فرقي نمي‌كند كه متوفي به واسطه قتل عمد كشته شده باشد يا قتل غيرعمد مانند قتل ناشي از بي‌احتياطي در امر رانندگي. 
اگر جسد فردي در اتوبان يا جاده پيدا شود و پس از بررسي مشخص شود كه آن شخص در تصادف كشته شده است و تلاش مراجع انتظامي و قضايي نيز براي شناسايي مقصر بي‌نتيجه بماند، در اين حالت ورثه اين شخص ديه او را از دولت دريافت مي‌كنند. 
در صورتی که به راننده مقصر به واسطه مرگ یا فرار دسترسی نباشد و تلاش دستگاه قضایی برای پیدا کردن او مؤثر واقع نشود، دیه از اموال راننده مقصر (یعنی راننده‎ای که شناسایی شده ولی فوت کرده است یا به علت فرار نتوان به او دسترسی پیدا کرد) برداشت خواهد شد و اگر اموال وی برای پرداخت دیه کافی نباشد، آنگاه از بیت‎المال پرداخت می‌شود.

 عدم تمکن مالی مرتكب قتل غيرعمد
در اینجا این پرسش مطرح می‎شود که هرگاه مرتكب قتل غيرعمد فاقد تمكن مالي باشد و به اصطلاح اعسارش ثابت شود و دادگاه حكم به اعسار او صادر كند، آيا مي‌توان ديه او را از بيت‌المال دريافت كرد؟ 

در پاسخ باید گفت صدور حكم اعسار و ناتواني مالي محكوم به پرداخت ديه، از جمله موارد پرداخت ديه از بيت‌المال محسوب نمي‌شود. 
 پرداخت ديه از بيت‌المال به صدمات بدني قابل تسري است؟
در خصوص اینکه پرداخت ديه از بيت‌المال فقط در مورد قتل است يا به صدمات بدني نيز قابل تسري است، باید گفت در گذشته قانون در اين خصوص ساكت بود ولي در این ارتباط قانونگذار در سال 1392 با استفاده از منابع فقهی این خلأ را بر طرف کرد و در قانون مجازات اسلامی مقرر کرد که در مورد صدمات بدنی نیز پرداخت دیه از بیت المال ممکن است.
در مواردی که پرداخت دیه باید از بیت‎المال صورت پذیرد، ولی‎دم متوفی (ورثه وی) یا در صدمات بدنی خود فرد آسیب‎دیده باید آن را از دادگاه درخواست کند و اگر پرونده در دادسرا مطرح باشد، قاضی رسیدگی‌کننده بدون نیاز به صدور کیفرخواست مستقیماً پرونده را به دادگاه کیفری 2 می‎فرستد و دادگاه مزبور بدون آن که نیازی به تقدیم دادخواست از ناحیه اشخاص بالا باشد، حکم صادر می‎کند و مسلماً از دستگاه دولتی متولی امر، برای شنیدن دفاع و احراز شرایط قانونی دعوت خواهد کرد.
بدیهی است در پی صدور حکم و قطعیت آن ذی‎نفع از اجرای احکام دادگستری تقاضای اجرای حکم را خواهد کرد.

 متقاضی بابت دریافت دیه از بیت‎المال هزینه دادرسی نخواهد پرداخت
لازم به ذکر است که متقاضی بابت دریافت دیه از بیت‎المال وجهی به عنوان هزینه دادرسی نخواهد پرداخت.

در مواردی که پرداخت دیه از بیت‌المال صورت می‎گیرد، انتخاب نوع دیه باید از طریق دادگاه صورت پذیرد و شاکی نقشی در انتخاب آن ندارد. 
البته به موجب قانون مجازات اسلامی مصوب سال 1392، میزان دیه در ابتدای هر سال توسط رییس قوه قضاییه به تفصیل و بر اساس نظر مقام معظم رهبری تعیین و اعلام می‌شود.
پرسش دیگری که مطرح می‌شود، این است که اگر عابري در حادثه رانندگي فوت کند و تقصيری متوجه راننده نباشد، آيا ديه اين شخص از بيت‌المال پرداخت مي‌شود؟
که در پاسخ باید گفت آنچه مسلم است در مواردي كه عبور عابر پياده ممنوع است اگر عابر عبور كند و راننده‌اي كه با سرعت مجاز و مطمئنه در حركت بوده و وسيله نقليه او نقص فني نداشته باشد، با او تصادف کند، راننده مسئوليتي در مورد ديه نخواهد داشت. 
اما در خصوص اينكه جسد شخصي در خيابان پيدا شود و براي قاضي دليلي بر وقوع قتل او از سوي شخصي يا اشخاصي نباشد، در فرض عدم تقصیر خود متوفی، دادگاه حکم به پرداخت ديه از بيت‌المال  می‎دهد.

 میزان پرداخت دیه در ماه‎های حرام 
به گزارش بخش فرهنگی قوه‎قضاییه، معمولاً براي مردم اين سؤال پيش مي‌آيد كه در چه ماه‌هايي نرخ ديه افزايش پيدا مي‌كند و مبلغ آن چقدر است؟ فرض كنيم شخصي در ماه حرام مرتكب قتل غير عمدي ناشي از حادثه رانندگي شده و مي‌خواهيم بدانيم كه اولاً تحت چه شرايطي ديه‌اي كه بايد بپردازد، افزايش پيدا مي‌كند و ثانياً اين افزايش تا چه سقفي است؟

ماه‌هاي حرام عبارتند از ذيقعده، ذيحجه، محرم و رجب، بنابراين برخلاف باور برخي كه ماه رمضان را نيز جزو ماه‌هاي حرام مي‌دانند، فقط ماه‎هاي مذكور ماه حرام بوده و موجب افزایش ديه يا به اصطلاح تغليظ آن مي‌شود. اما براي اينكه نرخ ديه افزايش پيدا كند هم صدمه و هم قتل بايد در يكي از اين چهار ماه حرام باشد. 
بنابراین اگر كسي در ماه رجب به واسطه تصادف رانندگي مصدوم شد و در ماه شعبان فوت كرد، افزايش ديه شامل او نمي‌شود. 
حتي عده‌اي معتقدند كه صدمه و فوت بايد در يك ماه حرام باشد. بر این اساس اگر كسي در ماه ذيقعده صدمه ديد و در ماه ذيحجه فوت كرد باز هم افزايش ديه مستقر نخواهد شد.
 
 آیا میزان دیه فرد غیرمسلمان با مسلمان در حوادث رانندگی متفاوت است؟
به طور کلی در پی فتوای مقام معظم رهبری که عیناً قانونگذار در سال 1392 در قانون مجازات اسلامی مورد لحاظ قرار داد، دیه اقلیت‎های دینی شناخته‎شده در قانون اساسی به اندازه دیه مسلمان تعیین می‎شود. 

همچنین برای افزایش مبلغ دیه در ماه‎های حرام فرقی بین بالغ و غیربالغ، زن و مرد، مسلمان و غیرمسلمان نیست و در مواردی که دیه باید از بیت‎المال پرداخت شود، بازهم این افزایش دیه محاسبه خواهد شد.
همچنین حسب قوانین جاری، از اين حيث فرقي بين زن و مرد نيست و اگر زني در حادثه رانندگي در ماه حرام كشته شود ديه او برابر با ديه مرد خواهد بود. 

 افزايش ديه در ماه حرام نیازمند درخواست اولياي دم از دادگاه است؟ 
اصل مطالبه ديه حق شاكي خصوصي یعنی اولياي دم است و چنانچه براي اين امر درخواستي نداشته باشند دادگاه با تكليفي مواجه نيست اما با شكايت اولياي دم و درخواست آنان براي ديه دادگاه مكلف است مقصر را به پرداخت ديه محكوم كند و چنانچه قتل در ماه حرام باشد، دادگاه موظف است با درخواست اولياي دم علاوه بر ديه كامل، يك سوم ديه كامل به آن اضافه كند.  لذا آنچه مورد نياز است درخواست اولياي دم صرفاً براي مطالبه ديه است و با درخواست اولياي دم، اين دادگاه است كه با در نظر گرفتن زمان وقوع جرم، مقدار ديه را تعيين می‎كند.

پرسش دیگری که مطرح می شود، این است که آیا با وقوع قتل در ماه حرام علاوه بر افزايش ميزان محكوميت مقصر در خصوص ديه اين امر در جنبه عمومي جرم هم تأثيرگذار است؟ 
در پاسخ باید گفت که وقوع قتل در ماه حرام فقط موجب افزايش ميزان ديه مي‌شود و تأثيري در مجازات ناشي از آن ندارد. 

 پرداخت دیه توسط بیمه برای راننده فاقد گواهی‌نامه
همچنین این ابهام و پرسش ممکن است وجود داشته باشد که در صورت وقوع قتل غیرعمد در حوادث رانندگی چنانچه راننده فاقد گواهی نامه باشد، آیا بیمه دیه را پرداخت می‌کند؟

در پاسخ باید گفت که مطابق قانون، چنانچه راننده مرتکب قتل، فاقد بیمه باشد، شرکت بیمه موظف است بدون اخذ تضمین، خسارت زیان‌دیده (ثالث) را پرداخت کند و حتی ملزم به پرداخت دیه سرنشینان خودرو راننده فاقد گواهینامه است. اما نسبت به خود راننده مواجه با تکلیفی نیست. 

 حمایت

منتشر شده در یکشنبه, 12 مرداد 1399 09:33

 

 apple1  tel11  insta1
 وب اپلیکیشن  گوگل پلی 3  بازار2
بله2 ایتا  

گیف جدید دیده بان

ارز - طلا - سکه قیمت ( تومان )
دلار 0
یورو 0
پوند 0
یوان چین 0
دینار عراق 0
دینار کویت 0
درهم 0
لیر 0
سکه بهار آزادی 0
سکه امامی 0
نیم سکه 0
ربع سکه 0
سکه 1 گرمی 0
طلای 24 عیار 0
طلای 18 عیار 0
طلا مثقالی 0
طلا اونس 0
بیت کوین 0
اتریوم 0
مابقی ارزها
دلار کانادا 0
دلار استرالیا 0
دلار نیوزلند 0
دلار سنگاپور 0
دلار هنگ کنگ 0
ریال عربستان 0
ریال قطر 0
ریال عمان 0
فرانک سوییس 0
کرون سوئد 0
کرون دانمارک 0
کرون نروژ 0
دینار بحرین 0
لیر سوریه 0
روپیه هند 0
روپیه پاکستان 0
منات آذربایجان 0
درام ارمنستان 0
لاری گرجستان 0
رینگیت مالزی 0
بات تایلند 0
افغانی 0

Copyright 2019 All Rights Reserved

طراحی سایت خبری توسط نونگار پردازش